update uit Lumezi
Door: Laura
Blijf op de hoogte en volg Laura en Geert
23 April 2013 | Zambia, Lundazi
Rode vlekken
Slecht geslapen met Pasen. Deels doordat ik een aantal keer werd geroepen bij bevallingen maar meer nog omdat Geert een langdurig gevecht had met de Vietcong. Ja, dat krijg je van de combinatie 'Tour of Duty' op dvd en koorts. Geert was ziek zoals alleen een man ziek kan zijn... en ja, hij was ook wel zielig. Eerst een paar dagen hoge koorts en 'algehele malaise' en daarna zat ie onder de rode vlekken. Gelukkig is dat weer weggetrokken. Omdat Geert een week lang 'nowhere to be seen' was werd mij regelmatig gevraagd wat voor pillen ik de zieke mister G had voorgeschreven. 'Geen' was het antwoord. Dat vond men maar raar... Hij had toch tenminste recht op antibiotica!
Paasvuur
Er was met Pasen geen stroom, dus ook geen snelle maaltijd. Vol goede moed ging ik de 'baola' aansteken. Je zou denken dat je na een jaar in Zambia die houtskool in een vloek en een zucht aansteekt. Veel vloeken en zuchten, maar ik kreeg het vuur maar niet aan... De techniek heb ik nu wel door (dacht ik). Kooltjes, krant of gras, dan wat dunne takjes en aansteken met een kaars. Pas twee kaarsen en twee uur later begonnen de kooltjes eindelijk te gloeien. Ik had *&%$^beter een kooltje twee uur in de kaars kunnen houden! Maar oké, het koken kan beginnen.
Leave
Het lijkt alweer heel lang dat we 'on leave' in Nederland waren. Nu is het tijd voor mijn collega om vrij te hebben. Hij heeft nogal wat vrije dagen opgebouwd en heeft vakantie tot december... ja december! Dat kan. Logisch gevolg is nu dat ik nu permanente oproepdienst heb. En hij is niet de enige. Eén van de verloskundigen is nu al acht maanden “on leave” en één van de verpleegkundigen op de kinderafdeling een maand of vijf. Omdat de tekorten hier niet minder van worden moeten ze als de nood hoog is toch komen werken. Dat kan echter dan weer aan het 'leave' vastgeplakt worden zodat de datum van terugkomst in het ziekenhuis weer kan worden uitgesteld.
11 maanden zwanger
Eén van de nonnen belt me op. 'Er is hier een patiënt die zegt dat ze 11 maanden zwanger is.' Dat is wel wat lang. Ik onderzoek haar en maak een echo. Dan zie ik dat ik haar een maand geleden ook al had gezien. Toen was ze naar eigen zeggen 10 maanden zwanger. Bij narekenen bleek ze toen acht maanden zwanger, en nu dus negen. Eigenlijk wist ze dat ook wel, maar een extra echo is toch wel leuk. Lachend gaat ze terug naar de mothershelter om te wachten op de bevalling, het kan nu echt niet lang meer duren!
Haren knippen
Ik heb het lang kunnen tegenhouden maar uiteindelijk moest ik er toch aan geloven. Mijn haren moesten geknipt. Ik had niet meer het excuus dat ik meer vertrouwen had in een kapper sinds de kapper in Utrecht mijn haar danig had verpest. Ik moest me dus overgeven aan Geert met de uitdunschaar... En ik moet toegeven, ik ben allerminst ongelukkig met het resultaat (met dank aan Petros en Jolanda).
Ruzie
Zambianen maken niet snel ruzie. Ze vermijden liever dan de confrontatie aan te gaan. Toch was er laatst ruzie over geld. Er zijn namelijk verschillende “outreach” projecten waar voor verpleegkundigen extra geld mee is te verdienen bovenop het reguliere salaris: de HIV kliniek, inentingen en sinds kort ook hen mannen-besnijdenis-programma. Er zijn veel voordelen aan dit veldwerk: weinig controle, een leuk uitje, je gewone werkzaamheden laten liggen en dus extra geld. Niet raar dus dat men graag op pad gaat. Helaas zijn de roostermakers niet helemaal belangeloos, wat zorgt voor veel gedoe. 'Vriendjes van' mogen veel vaker op pad. Ondertussen vallen er gaten in de roosters in het ziekenhuis, wat niet goed valt bij de achterblijvers. Al met al brengt dit spanning in het ziekenhuis.
Diefstal
Een ander probleem was de ontdekking van diefstal. Er waren maar twee ondervoede kinderen in het ziekenhuis en de de net gekochte poedermelk was op... Aangezien er maar twee mensen zijn die de melk maken, en één daarvan 'on leave' is moest de ander op het matje komen bij de sister in charge. Ja, gaf ze schoorvoetend toe, van het maken van die melk kreeg ze zo'n trek... Dan deed ze ook maar wat in haar thee... Sure...
In de war
Van veel groter orde zijn de problemen van mijn steun en toeverlaat op de OK. Hier de verkorte versie van haar situatie, voor zover we er zelf hoogte van krijgen. Volgens mij heeft haar echtgenoot een psychose doorgemaakt. Hij is 's nachts een aantal keren naakt buiten aangetroffen, in verwarde toestand. Daarvan waren de buren niet gediend en hebben geklaagd bij de Chief. Deze heeft de persoon in kwestie op het matje geroepen. Omdat de man niet in staat was (of niet durfde) te gaan is er een delegatie van de familie naar het paleis van de Chief gegaan. Deze vond dat niet voldoende en heeft de man met familie verbannen uit zijn chiefdom. De buren zijn hiermee zeer tevreden want de familie bezit een mooi stuk land. Hierna volgde een charmeoffensief van de familie naar de Chief. Er is een koe cadeau gedaan, maar het mocht niet baten. Ondertussen heeft er een zaak gediend bij de 'normale' rechter en mogen ze gelukkig blijven. Helaas is hiermee niet de kous af, want nu zijn ze bekogeld met stenen door mensen uit het dorp... heel triest.
Spoedtransport
Geert werd afgelopen weekend gevraagd standby te staan als chauffeur, mocht er elders een patiënt opgehaald moeten worden. Zaterdagmiddag werd hij gebeld door één van de nonnen en haastte hij zich naar het klooster om in de auto te springen. Na het openen van vijf hangsloten met verschillende sleutels en en het -zelfs voor een ex Lage Landen coureur- moeilijke uitparkeren uit een erg krappe garage kon hij eindelijk vertrekken met de ambulance, met 'het gas op de lolly'. Tot zijn niet geringe verbazing loodste de non (Zuster S.) hem naar de molen in Lumezi-Centrum, zo'n 500 meter verder. Het bleek te gaan om een zaagseltransport voor de varkensstal van het klooster. Gelukkig geen auto-ongeluk, geen bevalling met complicaties, maar een fijne ondergrond voor de varkens. Zambia blijft verrassen.
Slecht geslapen met Pasen. Deels doordat ik een aantal keer werd geroepen bij bevallingen maar meer nog omdat Geert een langdurig gevecht had met de Vietcong. Ja, dat krijg je van de combinatie 'Tour of Duty' op dvd en koorts. Geert was ziek zoals alleen een man ziek kan zijn... en ja, hij was ook wel zielig. Eerst een paar dagen hoge koorts en 'algehele malaise' en daarna zat ie onder de rode vlekken. Gelukkig is dat weer weggetrokken. Omdat Geert een week lang 'nowhere to be seen' was werd mij regelmatig gevraagd wat voor pillen ik de zieke mister G had voorgeschreven. 'Geen' was het antwoord. Dat vond men maar raar... Hij had toch tenminste recht op antibiotica!
Paasvuur
Er was met Pasen geen stroom, dus ook geen snelle maaltijd. Vol goede moed ging ik de 'baola' aansteken. Je zou denken dat je na een jaar in Zambia die houtskool in een vloek en een zucht aansteekt. Veel vloeken en zuchten, maar ik kreeg het vuur maar niet aan... De techniek heb ik nu wel door (dacht ik). Kooltjes, krant of gras, dan wat dunne takjes en aansteken met een kaars. Pas twee kaarsen en twee uur later begonnen de kooltjes eindelijk te gloeien. Ik had *&%$^beter een kooltje twee uur in de kaars kunnen houden! Maar oké, het koken kan beginnen.
Leave
Het lijkt alweer heel lang dat we 'on leave' in Nederland waren. Nu is het tijd voor mijn collega om vrij te hebben. Hij heeft nogal wat vrije dagen opgebouwd en heeft vakantie tot december... ja december! Dat kan. Logisch gevolg is nu dat ik nu permanente oproepdienst heb. En hij is niet de enige. Eén van de verloskundigen is nu al acht maanden “on leave” en één van de verpleegkundigen op de kinderafdeling een maand of vijf. Omdat de tekorten hier niet minder van worden moeten ze als de nood hoog is toch komen werken. Dat kan echter dan weer aan het 'leave' vastgeplakt worden zodat de datum van terugkomst in het ziekenhuis weer kan worden uitgesteld.
11 maanden zwanger
Eén van de nonnen belt me op. 'Er is hier een patiënt die zegt dat ze 11 maanden zwanger is.' Dat is wel wat lang. Ik onderzoek haar en maak een echo. Dan zie ik dat ik haar een maand geleden ook al had gezien. Toen was ze naar eigen zeggen 10 maanden zwanger. Bij narekenen bleek ze toen acht maanden zwanger, en nu dus negen. Eigenlijk wist ze dat ook wel, maar een extra echo is toch wel leuk. Lachend gaat ze terug naar de mothershelter om te wachten op de bevalling, het kan nu echt niet lang meer duren!
Haren knippen
Ik heb het lang kunnen tegenhouden maar uiteindelijk moest ik er toch aan geloven. Mijn haren moesten geknipt. Ik had niet meer het excuus dat ik meer vertrouwen had in een kapper sinds de kapper in Utrecht mijn haar danig had verpest. Ik moest me dus overgeven aan Geert met de uitdunschaar... En ik moet toegeven, ik ben allerminst ongelukkig met het resultaat (met dank aan Petros en Jolanda).
Ruzie
Zambianen maken niet snel ruzie. Ze vermijden liever dan de confrontatie aan te gaan. Toch was er laatst ruzie over geld. Er zijn namelijk verschillende “outreach” projecten waar voor verpleegkundigen extra geld mee is te verdienen bovenop het reguliere salaris: de HIV kliniek, inentingen en sinds kort ook hen mannen-besnijdenis-programma. Er zijn veel voordelen aan dit veldwerk: weinig controle, een leuk uitje, je gewone werkzaamheden laten liggen en dus extra geld. Niet raar dus dat men graag op pad gaat. Helaas zijn de roostermakers niet helemaal belangeloos, wat zorgt voor veel gedoe. 'Vriendjes van' mogen veel vaker op pad. Ondertussen vallen er gaten in de roosters in het ziekenhuis, wat niet goed valt bij de achterblijvers. Al met al brengt dit spanning in het ziekenhuis.
Diefstal
Een ander probleem was de ontdekking van diefstal. Er waren maar twee ondervoede kinderen in het ziekenhuis en de de net gekochte poedermelk was op... Aangezien er maar twee mensen zijn die de melk maken, en één daarvan 'on leave' is moest de ander op het matje komen bij de sister in charge. Ja, gaf ze schoorvoetend toe, van het maken van die melk kreeg ze zo'n trek... Dan deed ze ook maar wat in haar thee... Sure...
In de war
Van veel groter orde zijn de problemen van mijn steun en toeverlaat op de OK. Hier de verkorte versie van haar situatie, voor zover we er zelf hoogte van krijgen. Volgens mij heeft haar echtgenoot een psychose doorgemaakt. Hij is 's nachts een aantal keren naakt buiten aangetroffen, in verwarde toestand. Daarvan waren de buren niet gediend en hebben geklaagd bij de Chief. Deze heeft de persoon in kwestie op het matje geroepen. Omdat de man niet in staat was (of niet durfde) te gaan is er een delegatie van de familie naar het paleis van de Chief gegaan. Deze vond dat niet voldoende en heeft de man met familie verbannen uit zijn chiefdom. De buren zijn hiermee zeer tevreden want de familie bezit een mooi stuk land. Hierna volgde een charmeoffensief van de familie naar de Chief. Er is een koe cadeau gedaan, maar het mocht niet baten. Ondertussen heeft er een zaak gediend bij de 'normale' rechter en mogen ze gelukkig blijven. Helaas is hiermee niet de kous af, want nu zijn ze bekogeld met stenen door mensen uit het dorp... heel triest.
Spoedtransport
Geert werd afgelopen weekend gevraagd standby te staan als chauffeur, mocht er elders een patiënt opgehaald moeten worden. Zaterdagmiddag werd hij gebeld door één van de nonnen en haastte hij zich naar het klooster om in de auto te springen. Na het openen van vijf hangsloten met verschillende sleutels en en het -zelfs voor een ex Lage Landen coureur- moeilijke uitparkeren uit een erg krappe garage kon hij eindelijk vertrekken met de ambulance, met 'het gas op de lolly'. Tot zijn niet geringe verbazing loodste de non (Zuster S.) hem naar de molen in Lumezi-Centrum, zo'n 500 meter verder. Het bleek te gaan om een zaagseltransport voor de varkensstal van het klooster. Gelukkig geen auto-ongeluk, geen bevalling met complicaties, maar een fijne ondergrond voor de varkens. Zambia blijft verrassen.
-
23 April 2013 - 18:21
Marja:
Zeer nieuwsgierig welke ziekte Mr G. had opgelopen.
We hebben heb niet eens een opbeuringsmail kunnen sturen.
Is de baola aansteken meestal Geert's werk?
Zit er geen max aan aantal achter elkaar opneembare dagen vrij? Dat hebben de Zambianen dan toch maar weer voortreffelijk geregelt. Zorg dat je overdag genoeg vrije slaap uren krijgt als je er 'snachts vaak uit moet. Maak je eigen CAO regels, want als vrijwilliger neemt niemand je in bescherming.
Ik zie er erg naar uit om alles van dichtbij mee te maken. De vakantie komt al steeds dichterbij gelukkig.
Marja -
23 April 2013 - 18:43
Christiane:
Hoi Laura en Geert,
Wat maken jullie toch veel interessante dingen mee! Geweldig om dit zo allemaal te lezen (natuurlijk minder geweldig dat Geert ziek was en jij nu constant stand-by moet zijn..). Ik zal binnenkort even wat scans maken van de foto's van de Duitsland-vakantie en die naar je toe mailen..! Kunnen we jeugdherinneringen ophalen, hihi!
Veel liefs en succes daar,
Chris -
23 April 2013 - 19:31
Manfred:
Hallo Laura en Geert, het is altijd weer leuk om jullie verhalen te lezen. In Zambia blijken veel bijzondere regels en gewoonten te bestaan, maar gelukkig komt alles door vrijwilligers toch op zijn pootjes terecht. Psychiatrie lijkt me nog een onontgonnen terrein te zijn en een ambulance is geschikt voor alle soorten vervoer. Maar door al die vrije dagen van de collega's heb je nu wel het rijk voor je alleen en kun je ook de werkzaamheden zoveel mogelijk naar je eigen hand zetten, wat ook zo zijn voordelen kan hebben. Ik wens jullie nog een succesvol verblijf toe, veel sterkte en vriendelijke groeten,
Manfred -
23 April 2013 - 20:47
Hein:
Dag Laura en Geert,
De verhalen van jullie blijven boeien en heb respect dat jullie het daar volhouden met de medewerkers met toch andere "normen en waarden"
Gelukkig zijn jullie goed in het relativeren van deze omstandigheden en blijft jullie werk je voldoening geven.
11 maanden zwanger. Bij ons staan ze ook in de rij voor "pretecho's" voor vetbultjes, buikpijntjes, stramme gewrichten en allerlei ander ongerief van niets. Uitsluitgeneeskunde noemen we dat, want zoals de Brabander zegt: ge heurt zoveel vandaag, ge kunt het maar bitter na laten k'eken.
Kortom ook hier zijn we hartstikke gestoord zo nu en dan.
Sterkte en veel gezondheid toegewenst,
Hein, mede namens vrouw en kinderen -
24 April 2013 - 08:10
Jojanneke:
Wat fijn om je avonturen te lezen. Houd je het vol al die oproepmaanden? Op tijd voor jezelf opkomen he! Je eigen gezondheid is ook belangrijk! xxx -
25 April 2013 - 19:23
Jessica:
Hey Laura, wat een leuk stuk weer! Hoop dat je al die maanden dat je alleen 'on call' bent goed doorkomt. Jemig, wat een verantwoordelijkheid. En dat dat zomaar kan. Tja, blijft Afrika natuurlijk! Ik ben sinds een dag weer in Nigeria, moet nog even wennen geloof ik! xxx -
05 Mei 2013 - 15:36
Anke Jonker:
Wat gebeurd er toch veel in een maand tijd! Wel vervelend dat er zoveel mensen uit het ziekenhuis on leave zijn of met persoonlijke shit zitten: daar hebben de patiënten geen boodschap aan en die blijven natuurlijk gewoon komen. Heel veel sterkte met het vele werk! En Geert: ach, doe die jongen een biertje en hij knapt wel weer op. -
10 Mei 2013 - 07:16
Annelies:
Hey Laura,
Leuk stukje! Hoop gaande daar, fijn dat Geert er weer bovenop is. Heftig dat je collega de rest van het jaar vrij heeft, succes met al dat werk :S
Liefs! -
17 Mei 2013 - 07:53
Lotte:
Hey Laura, Ik heb je net een mail gestuurd! Ik dacht laat ik ook eens op de site kijken.. Al mijn vragen in de mail worden hier beantwoord! haha! Ben ik weer helemaal op de hoogte :-) Succes daar! En fijn dat je haar weer goed zit ;-)
Liefs Lotte -
17 Mei 2013 - 10:54
Jules:
Ja Geert, Tour of Duty is ook een heel heftige serie;-)
Heb je eens geen delirium van het bier krijg je t wel van de omgeving daar.
Gelukkig gaat alles weer goed. Ben je nog bezig met die Rambo-moter van je? Misschien een goede dvd-tip voon na Tour of Duty.
Groet,
Jules
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley
