The famous mister Gee!
Door: Laura
Blijf op de hoogte en volg Laura en Geert
16 Oktober 2012 | Zambia, Lusaka
Midden in de visite op de kinderafdeling vraagt de verpleegkundige opeens:
“How is Mister Gee?”
“huh” (ik)
“How is Mister Gee?”
“Ow, he is fine! Will you give this child some ORS?”
“okey”
Niet dat het een bijzondere vraag is. Hij wordt dagelijks meerdere keren gesteld. Het moment is alleen opmerkelijk. Als ik naar de winkel ga om eieren te kopen en Geert gaan niet mee is de eerste vraag: “…”
Als ik de watchman ’s ochtends groet: “…”
En hoewel ikzelf maar op één manier aangesproken word, namelijk met “doctor,” heeft Geert vele namen. Geen enkele daarvan is “Geert.” Die naam is echt te onmogelijk om uit te spreken. Zelf heeft hij het dus maar “Gee” bedacht, of “G.” Omdat dat ook niet de makkelijke letter uit het alfabet is, is dit verbasterd naar “D.” Een van de nonnen heeft er “Brother D” van gemaakt. Andere titels of namen voor Geert zijn “doctor,” “Jimmy”, “doctor Michael” (de vorige dokter die hier was) “Muzungu” of “Sir.” Monde heeft er laatst “minster G-E” van gemaakt. Ook leuk!
Er wordt trouwens niet alleen naar mijn man gevraagd. Het is ook heel normaal iemand te begroeten met de vraag: “Hoe is het met je huis?” Het is mij nog steeds niet helemaal duidelijk of er dan naar het gebouw wordt verwezen of meer naar de bewoners erin, maar als we in Tumbuka antwoorden dat het goed gaat met ons huis levert dat altijd veel lol op.
We hebben dan ook nog nooit op een plek gewoond waar mensen zo vriendelijk, bescheiden, vrolijk en volledig zonder cynisme zijn. Er zijn toch wel wat redenen te bedenken…
De moeders en oma’s op de kinderafdeling zijn daar een goede weerspiegeling van. Al is een kind nog zo ziek, elke ochtend word ik met een brede glimlach begroet. Men is zo ontzettend bescheiden en stil. Ik zie nu beter aan de reacties dat mensen bijvoorbeeld iets willen vragen, maar uit zichzelf komen ze daar niet mee. Jammer is dat ze dus ook niet voor hun rechten opkomen. Als medicijnen niet worden gegeven merkt men dat wel maar ze gaan geen verhaal halen. Ook is het al meerdere keren voorgekomen dat ik de hele week via de verpleegkundige met een patiënt praat, blijkt ineens dat ze Engels kan!
“Chizungu” (= de taal van de Mzungu’s), Engels dus, heeft hier soms hele andere betekenissen dan in Engeland. Zo kan je naar alles en iedereen verwijzen met “This one:” patienten, benodigheden, medicijnen en plaatsen. Dat maakt een conversatie een stuk simpeler en meestal ook makkelijker. Ook maakt het niet heel veel uit of je naar iemand verwijst als “He” of “She.” Allemaal om het even. In het Tambuka heb je geen vrouwelijke of mannelijke aanduiding. Nog een paar voorbeelden:
“At least” betekent dat het beter gaat met iemand: “Hoe is het met die patient?” Antwoord: “At least.” …Je moet het maar weten.
Of ik heb iets gedaan: “Even myself.”
Als je een gesprek afrond: “otherwise bye.”
“You hammered it” als een een goal hebt gemaakt of als je iets heel goed hebt gedaan.
Als je een tijdje niet bent gesignaleerd dan was je “Nowhere to be seen.” Als je achterblijft en iemand anders gaat weg, dan zeg je: “You will find me.”
“How is Mister Gee?”
“huh” (ik)
“How is Mister Gee?”
“Ow, he is fine! Will you give this child some ORS?”
“okey”
Niet dat het een bijzondere vraag is. Hij wordt dagelijks meerdere keren gesteld. Het moment is alleen opmerkelijk. Als ik naar de winkel ga om eieren te kopen en Geert gaan niet mee is de eerste vraag: “…”
Als ik de watchman ’s ochtends groet: “…”
En hoewel ikzelf maar op één manier aangesproken word, namelijk met “doctor,” heeft Geert vele namen. Geen enkele daarvan is “Geert.” Die naam is echt te onmogelijk om uit te spreken. Zelf heeft hij het dus maar “Gee” bedacht, of “G.” Omdat dat ook niet de makkelijke letter uit het alfabet is, is dit verbasterd naar “D.” Een van de nonnen heeft er “Brother D” van gemaakt. Andere titels of namen voor Geert zijn “doctor,” “Jimmy”, “doctor Michael” (de vorige dokter die hier was) “Muzungu” of “Sir.” Monde heeft er laatst “minster G-E” van gemaakt. Ook leuk!
Er wordt trouwens niet alleen naar mijn man gevraagd. Het is ook heel normaal iemand te begroeten met de vraag: “Hoe is het met je huis?” Het is mij nog steeds niet helemaal duidelijk of er dan naar het gebouw wordt verwezen of meer naar de bewoners erin, maar als we in Tumbuka antwoorden dat het goed gaat met ons huis levert dat altijd veel lol op.
We hebben dan ook nog nooit op een plek gewoond waar mensen zo vriendelijk, bescheiden, vrolijk en volledig zonder cynisme zijn. Er zijn toch wel wat redenen te bedenken…
De moeders en oma’s op de kinderafdeling zijn daar een goede weerspiegeling van. Al is een kind nog zo ziek, elke ochtend word ik met een brede glimlach begroet. Men is zo ontzettend bescheiden en stil. Ik zie nu beter aan de reacties dat mensen bijvoorbeeld iets willen vragen, maar uit zichzelf komen ze daar niet mee. Jammer is dat ze dus ook niet voor hun rechten opkomen. Als medicijnen niet worden gegeven merkt men dat wel maar ze gaan geen verhaal halen. Ook is het al meerdere keren voorgekomen dat ik de hele week via de verpleegkundige met een patiënt praat, blijkt ineens dat ze Engels kan!
“Chizungu” (= de taal van de Mzungu’s), Engels dus, heeft hier soms hele andere betekenissen dan in Engeland. Zo kan je naar alles en iedereen verwijzen met “This one:” patienten, benodigheden, medicijnen en plaatsen. Dat maakt een conversatie een stuk simpeler en meestal ook makkelijker. Ook maakt het niet heel veel uit of je naar iemand verwijst als “He” of “She.” Allemaal om het even. In het Tambuka heb je geen vrouwelijke of mannelijke aanduiding. Nog een paar voorbeelden:
“At least” betekent dat het beter gaat met iemand: “Hoe is het met die patient?” Antwoord: “At least.” …Je moet het maar weten.
Of ik heb iets gedaan: “Even myself.”
Als je een gesprek afrond: “otherwise bye.”
“You hammered it” als een een goal hebt gemaakt of als je iets heel goed hebt gedaan.
Als je een tijdje niet bent gesignaleerd dan was je “Nowhere to be seen.” Als je achterblijft en iemand anders gaat weg, dan zeg je: “You will find me.”
-
16 Oktober 2012 - 13:57
Pieter:
Mister Gee, die houden we erin hier in Almere.
Ja Doctor (Laura), dat zie ik in Ghana ook vaak, dat (arme) mensen in een onafhankelijke positie zo lijdzaam zijn. Ik word er altijd een beetje obstinaat van want wij krijgen van huis uit mee dat iedereen even veel meetelt. Het heeft natuurlijk veel met de hierarchische structuur te maken. The beggar has no choice, hoor ik vaak in Ghana. En in de NL ziekenhuizen eist elke Jan L. op hoge toon zijn rechten op en meer dan dat. Daar zou wat meer bescheidenheid wel passen.
Grappig om de overeenkomsten met Ghana te lezen in jullie verslagen. Elk huis een watchman, dat vaak onbegrijpelijke Engels, frustratie, de overweldigende natuur al is Zambia wel een stuk wilder.
Voor cynisme is geen plaats in Afrika denk ik. Dan ben je hopeloos verloren terwijl het leven al zo ongenadig is voor veel mensen. Positiviteit tegen de klippen op, daar heb je wat aan in zulke omstandigheden, al is het vaak niet realistisch.
Ik ben benieuwd wat jullie gaan beslissen. Ik weet dat het moeilijk is om te aarden. Afrika is zo anders.
Ik kom regelmatig Europeanen in Afrika tegen die er al jaren wonen maar die zo zitten af te geven op de mensen en de cultuur dat ik me afvraag wat ze er nog doen. Maar vaak is de weg terug ook niet meer zo open.
Ondertussen kabbelt het leven hier verder en is het steeds vaker donker, koud en nat.
Dus geniet lekker van de warmte en al het Afrikaanse dierenspul.
Groeten, Pieter
PS1
Ik moet per 1 december mijn kantoor uit in het stadhuis.
Vind ik echt jammer vooral ook omdat ik nog geen andere plek aangeboden gekregen heb.
PS2
Onze Afrikadag op zondag 16 september was een groot succes.
Bijna 9.000 bezoekers en dat terwijl we het festival eerder in het jaar hadden afgeblazen.
Geen Zambiaanse acts op het podium maar de werkgroep Zambia was wel met een kraampje present op de markt.
-
16 Oktober 2012 - 16:20
Djoeke:
Wat een mooi verhaal weer. Ik lees het elke keer weer met veel plezier. Ik ben benieuwd hoe het verder zal gaan!
Groetjes! -
16 Oktober 2012 - 18:42
Joost:
Wat een herkenning, brengt me weer even in gedachten in Lumezi. Voor alle lezers, als een van de rikkers kan ik bevestigen dat bij t poolen bij de bar, na de vanzelfsprekende begroeting met triple handdruk, de eerstvolgende vraag "where's G" was!!! -
16 Oktober 2012 - 19:53
Christien Heman:
Aaah, een storm van herinneringen elke keer!
"I will find you" was ik vergeten, ik schoot er gewoon even van vol -
16 Oktober 2012 - 19:56
Christien Heman:
Evenals "you will find me" dusss -
16 Oktober 2012 - 21:36
Miss F.:
Ha doctor L, is je man (!) toch beroemder dan jij! Je doet het blijkbaar goed, mister G!
Nog een bijnaam voor je: de hakkoning ^_^! Als Lars gaat hakken (op de raarste momenten) moet ik altijd aan jou denken :) -
16 Oktober 2012 - 21:36
Miss F.:
Ha doctor L, is je man (!) toch beroemder dan jij! Je doet het blijkbaar goed, mister G!
Nog een bijnaam voor je: de hakkoning ^_^! Als Lars gaat hakken (op de raarste momenten) moet ik altijd aan jou denken :) -
16 Oktober 2012 - 23:29
Lieke:
Ha doctor Rolla, die Mr. Gee kan dan wel de persoonlijkheid met de meeste namen in Lumezi zijn; ik vind het toch niet helemaal eerlijk dat hij ook 'doctor' wordt genoemd.. Hij kan misschien inmiddels best de aanleg van het ziekenhuis-sanitair coördineren, maar dat maakt hem nog geen dokter...;-) Ik houd het dus maar bij Mr. G-E!
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley
